Warmtepompen, zonnepanelen of een elektrische fiets van de zaak. Een groeiend aantal bedrijven stelt geld beschikbaar voor werknemers om klimaatmaatregelen deels mee te bekostigen.
Een groeiend aantal werkgevers stelt geld beschikbaar voor medewerkers die willen verduurzamen door bijvoorbeeld een warmtepomp of zonnepanelen aan te schaffen. Bedrijven, gebrand om milieudoelen te halen, nemen daarvoor klimaatfondsen op in de cao’s. Nu de energieprijzen hoog zijn, klopt personeel ook vaker aan bij de baas voor ‘groen’ budget.
Dat zeggen Nederlandse werkgeversvereniging AWVN en coalitie Anders Reizen, een samenwerking van zeventig bedrijven die een duurzaam vervoersbeleid nastreven. ‘We zien een sterker wordende trend van werkgevers die bezig zijn met arbeidsvoorwaarden voor duurzaamheid’, zegt Jannes van der Velde, woordvoerder van AWVN.
Warmtepomp via de zaak
Recentste voorbeeld is IT-bedrijf AFAS Software. Na de zomer kunnen de 650 werknemers van het bedrijf tot maximaal €25.000 lenen om hun koophuis te verduurzamen. ‘Van dit budget kunnen werknemers bijvoorbeeld zonnepanelen, isolatie of een warmtepomp aanschaffen’, zegt directeur personeelszaken Britt Breure. Het IT-bedrijf wil alles uit eigen zak betalen. Werknemers lossen het bedrag in tien jaar af tegen een rente van 2,9%.
Ook bij Achmea is duurzaamheid onderdeel van de nieuwste cao, gesloten begin dit jaar. Per 2023 krijgen alle twaalfduizend werknemers €2500 netto, waarmee ze producten kunnen kopen die een bijdrage leveren aan verduurzaming. Bij ABN Amro is er een soortgelijke uitkering beschikbaar: €1000 voor driehonderd medewerkers. Dat dekt een deel van de kosten voor de aanschaf van zonnepanelen of gevelisolatie, zegt Elise Neven, teamleider beloning bij de bank.
‘De uitkering loopt via de werkkostenregeling, waardoor er geen loonheffing plaatsvindt. Een pilot vorig jaar was een groot succes, al snel ontstond een wachtlijst. Werknemers moeten de factuur inleveren, zodat wij zeker weten dat het geld naar duurzame maatregelen gaat’, aldus Neven.
Een ander voorbeeld is de verkeersorganisatie ANWB. Daar krijgt een werknemer die met de fiets of het openbaar vervoer naar het werk reist een hogere reiskostenvergoeding dan degenen die de benzineauto pakken. ‘Daarnaast hebben we een budget van €700 per jaar beschikbaar voor duurzame maatregelen, zoals dubbel glas’, zegt manager arbeidsvoorwaarden Jan Jaap Krijtenburg.
Volgens projectmanager Tamara Boonstra van Anders Reizen zijn groene arbeidsvoorwaarden gewild bij zowel werkgevers als werknemers. ‘Bedrijven willen graag klimaatdoelen halen en dit is een manier om dat te doen. Daarnaast vraagt personeel vaker naar klimaatbudget, zeker met de huidige hoge energie- en brandstofprijzen.’ Boonstra merkt verder op dat het thuis van personeel sinds de coronacrisis belangrijker is voor werkgevers. ‘Behapbare energiekosten tijdens het thuiswerken horen tegenwoordig bij de zorgplicht die een baas voelt.’
Beperkingen
De AWVN ziet dat veel werkgevers al duurzaam beleid hebben voor woon-werkverkeer, bijvoorbeeld een hoge reiskostenvergoeding voor de trein of fiets. ‘Grote werkgevers willen de laatste tijd graag verder gaan, maar dat lukt niet altijd’, zegt Van der Velde. Werkgevers lopen tegen beperkingen aan, bijvoorbeeld vakbonden die liever zien dat het geld in loonsverhoging wordt gestoken. Een eerste versie van de cao van Achmea klapte om die reden.
Volgens Neven van ABN Amro kunnen belastingregels ook een beperking zijn. ‘Een werkgever mag slechts een bepaald percentage onbelast uitkeren. De fiscale ruimte raakt snel op.’ Een gemiddelde warmtepomp kost €10.000, een set zonnepanelen al snel €5.000. Het klimaatbudget van veel werkgevers dekt dus niet alle kosten.
Vragen
AFAS biedt wat dat betreft een riante lening aan, maar buigt zich nu over vragen als: wat als een werknemer uit dienst gaat? Breure: ‘We willen werknemers die een lening voor verduurzaming hebben bij ons niet gelijk het mes op de keel zetten bij uitdiensttreding, maar er moeten wel afspraken over zijn.’ Het bedrijf kijkt ook of iemand kredietwaardig genoeg is om de lening af te sluiten.
‘Naast tegemoetkomingen zien we ook vaker dat bedrijven klimaatregels opleggen’, zegt Boonstra. Een voorbeeld is niet vliegen bij zakentrips van minder dan zevenhonderd kilometer. Bij ABN Amro moet een leaseauto elektrisch zijn. Neven: ‘Natuurlijk zijn er mensen die opmerkingen maken over het duurzame beleid, al zijn de meesten enthousiast. Wij streven als bank duurzaamheid na. Dat vragen wij van klanten en dus ook van personeel.’
Volgens Ard Wallast, advocaat arbeidsrecht bij advocatenkantoor Kennedy Van der Laan, is er veel animo bij werkgevers voor groene arbeidsvoorwaarden. Eind september geeft het kantoor een workshop over het thema. ‘Bedrijven komen om inspiratie op te doen naar wat mogelijk is en om te ontdekken hoe duurzaamheid geïmplementeerd moet worden in de arbeidsvoorwaarden’, aldus Wallast.
De advocaat stelt dat het nieuw juridisch terrein is. Wallast: ‘Een werkgever mag niet zomaar eenzijdig de arbeidsvoorwaarden wijzigen, tenzij er een zwaarwichtig belang is. Het verlagen van de reiskostenvergoeding voor benzineauto’s pakt nadelig uit voor sommige werknemers. Is het klimaat dan reden genoeg om dat toch door te voeren? Over dat soort vraagstukken zal de juridische wereld zich de komende jaren gaan buigen.’
Bron: Het Financieele Dagblad